Josette Nackaerts bij het Monument voor de Politieke Gevangenen op de Mechelse vesten. Haar vader Edmond was een van hen. — © Sven Van Haezendonck
Vijftig jaar na de inhuldiging is het Monument voor de Politieke Gevangen vlak bij de Brusselpoort in Mechelen gerestaureerd. Tot voor kort verkeerde het in zeer slechte staat. Het eerherstel doet iets met Josette Nackaerts. Haar vader Edmond was tijdens de Tweede Wereldoorlog een van de jonge mannen die in het verzet gingen tegen het naziregime. “Ze hebben gevochten voor onze vrijheid”, zegt ze.
Sven Van Haezendonck Bron: GVA
Vandaag 6 mei 2021 om 18:23
Toen het Duitse leger zich op 8 mei 1945 overgaf, kwam er in Europa een einde aan de Tweede Wereldoorlog. Kort voordien hadden Amerikaanse troepen het concentratiekamp Dachau bevrijd. Daar zat ook Edmond Nackaerts gevangen. “Veel Mechelaars gingen in het verzet tegen de nazi’s. Vaak ging dat ook om burgerlijk verzet om joden te helpen of neergestorte vliegeniers van de geallieerden op te vangen”, vertelt Josette Nackaerts. Haar vader Monne, zoals iedereen hem kende, was lid van het Geheim Leger, een gewapende Belgische verzetsgroepering. “In juni 1942 werd hun groep verklikt en opgepakt. Mijn vader moest nog 23 jaar worden. Hij verbleef in twee gevangenissen en vier concentratiekampen”, zegt Josette.
Geheim agent
Haar vader Edmond overleed in mei 2004, hij was net geen 85. “Pas recent kwam ik te weten dat hij geheim agent voor de Engelsen was. Hij heeft daar nooit iets over verteld, want ze moesten geheimhouding zweren. Ze moesten zwijgen en ze bleven zwijgen”, legt Josette uit. Ook over zijn gevangenschap in de Duitse concentratiekampen hield Edmond de lippen stijf op elkaar. “Hij vertelde alleen een paar grappige dingen”, zegt zijn dochter. Zelf is Josette ondertussen voorzitter van de Nationale Confederatie van Politieke Gevangenen en Rechthebbenden Gewest Mechelen-Lier. “Wij moeten de herinnering levendig houden. Zonder hun verzet hadden we er vandaag slechter voor gestaan”, zegt ze.
Edmond Nackaerts in het concentratiekamp van Dachau (links). Edmond samen met zijn kameraden Fernand Van den Eynde en Philip Claes bij hun thuiskomst (rechts). — © Josette Nackaerts
Bij de 25ste verjaardag van de bevrijding in 1970 zette de vereniging zich mee in voor de oprichting van een gedenkteken op de Van Benedenlaan. Op 23 mei is het vijftig jaar geleden dat het werd ingehuldigd. Het was kunstenaar Lode Eyckermans die in 1971 de sculptuur ontwierp: ze stelt de handen van gevangenen voor die in vlammen opgaan in de crematoria van een concentratiekamp.
Rode driehoek
“De rode driehoek verwijst naar het merkteken dat de gevangenen moesten dragen op hun kleding. Hij stond symbool voor politieke gevangenen. De letter B gaf de nationaliteit aan”, zegt Wim Vervoort, architect van de afdeling Projecten en Monumenten. Hij volgde voor de stad de restauratie op. Dor de tand des tijds was het monument danig verweerd. “Je kon bijna niet meer lezen wat er op de gedenksteen stond en de sculptuur was gebarsten en vertoonde scheuren. Wij hebben 12.000 euro geïnvesteerd om het in ere te herstellen. Dat is niet de grote kost, symbolisch is de waarde van dit gedenkteken veel groter”, vertelt Koen Anciaux (Vld-Groen-m+), schepen van Monumenten.
Jef Van Iseghem en Josette Nackaerts bij het gedenkteken, samen met schepenen Koen Anciaux en Björn Siffer. — © Sven Van Haezendonck
“Dit monument is een blijvend eerbetoon aan alle mensen die gevochten hebben voor onze vrijheid”, zegt Josette. Aan het monument vindt vrijdag nog een officiële herdenking plaats. “Eigenlijk moet het gedenkteken een dagelijkse les zijn in verdraagzaamheid en democratie voor iedereen die hier passeert”, zegt Jef Van Iseghem van het 8 Mei Comité. Björn Siffer (Vld-Groen-m+), schepen van Cultuur, stipt aan dat de boodschap achter het gedenkteken vandaag meer dan ooit actueel is. “Wij hebben het verleerd om op te komen voor onze democratie. Daardoor trachten bepaalde krachten ze uit te hollen. Daarvoor moeten we zelfs niet naar Hongarije of Polen kijken. Het gebeurt ook hier bij ons”, stelt hij.
Comments